Happy January

Januari is bij ons Happy January, naar aanleiding hiervan heeft stagiaire Maya een blog geschreven over mentale gezondheid:

Wat is mentale gezondheid?

De World Health Organisation (WHO) definieert mentale gezondheid als “een staat van welzijn waarin elk individu zijn of haar eigen potentieel bereikt, kan omgaan met de gemiddelde stress van het leven, productief kan werken en in staat is om te kunnen bijdrage en leveren aan haar, zijn of hun gemeenschap.” Mentale gezondheid is een onderdeel van ieders algemene gezondheid en is net zo waardevol en belangrijk als lichamelijke gezondheid.

Hoe ontstaan mentale problemen

Geestelijke gezondheidsproblemen of psychische problemen moet worden opgevat als een toestand waarin een combinatie van factoren het welzijn negatief beïnvloeden van een persoon en veroorzaken verschillende niveaus van stress.  

Deze factoren zijn bijvoorbeeld stressvolle levensgebeurtenissen of ongunstige sociale, economische en culturele omgevingen. Deze momenten kunnen op elk moment in iemands leven voorkomen en maken deel uit van de menselijke ervaring.

Er zijn ook factoren die invloed hebben op de geestelijke gezondheid van jonge volwassenen. Dit zijn dan middelen waar je verslaafd aan kan raken, soms zonder het te beseffen. Deze middelen kunnen overmatig alcoholgebruik zijn of recreatief drugsgebruik, online gamen, pornografie, andere potentieel verslavende activiteiten of slaap ontbering. Deze middelen kunnen ook te maken hebben met druk op school, het werk of accepteren beslissingen van anderen die niet overeenkomen met jouw behoeftes.

Het is belangrijk om praat openlijk over deze ervaringen die gebeuren voor veel jonge volwassenen bij het zoeken naar hulp en niet te schamen.

Diagnoses

Medische diagnose is het proces om te bepalen welke ziekte of aandoening iemands symptomen verklaart. De informatie die nodig is voor een medische diagnose is meestal verzameld uit een intakegesprek en lichamelijk onderzoek van de persoon die medische zorg zoekt.

Een psychiatrische of geestelijke gezondheidsdiagnose is anders: daar zijn meestal geen lichamelijke symptomen, psychiatrische diagnose wordt uitgevoerd met een professional en cliënt. De Professional maakt observaties van gedrag en een client die genoeg vertrouwen heeft om eigen gedachten en gevoelens te beschrijven. Tijdens het diagnose proces is het belangrijk om jezelf goed uit te drukken, uit te leggen, open te zijn wat er met je is gebeurd, hoe je erover denkt en wat je wilt bereiken. In die zin wordt vaak gezegd dat de cliënt het best geplaatst is om een diagnose te stellen over zichzelf, wel met ondersteuning van een professional in de gezondheidszorg.  

Hoe heel je?

Herstel van een psychisch probleem is iets heel persoonlijks reis en kan sterk verschillen van persoon tot persoon een andere. Er is niet één pad dat gelopen kan worden, alleen een richtlijn naar de niet vaste eindbestemming.

De eerste stap is om jezelf af te vragen wat je beter laadt voelen en hoe herstel eruitziet en voelt voor jou. Het zou kunnen dat je bijvoorbeeld diagnose hebt of dat de een probleem buiten jou ligt. Soms gaan uitdagingen gepaard met een diagnose of probleem. Voor sommigen kan het ook betekenen dat ze willen weten hoe ze beter kunnen omgaan en leven met psychische problemen of diagnoses.

Ten tweede is het goed om over na te denken wie of wat je vertrouwt om hierover te praten en zichzelf heeft bewezen nuttig te zijn voor jou in het verleden. Hierbij is het ook belangrijk wat na te denken wie of wat niet geholpen.

Tot slot wil je misschien meer informatie over hoe je je zo snel mogelijk beter kan voelen. Dit gaat echter vaak niet zo makkelijk, je vertrouwenspersoon weet soms wat jij het beste kan doen. Zij kunnen jouw alleen advies geven en ondersteunen in jouw stappen, maar ze kunnen het niet van je overnemen of ‘fixen’. Naarmate deze stappen gezet worden, begint er een duidelijk beeld te vormen met een plan van aanpak. Dit is de basis voor wat je wilt en van wie je hierbij zou kunnen ondersteunen. Dit kan een lang en ontmoedigend proces zijn, toch is het advies vaak om toch te blijven proberen maar op een andere manier. Geef niet op! Hier vind je hulp.

Mijn tips:

1. Wees sociaal

Fysiek contact is belangrijk, dit lukt niet altijd en digitaal contact kan hier ook bij helpen. Val echter niet weg in sociale media! Ook als jij geen mentale problemen hebt of behoefte hebt kan een praatje veel doen voor iemand anders. Tips om makkelijker de deur uit te gaan vind je hier.

• Actief lichaam en brein

Je lichaam en brein actief houden is erg belangrijk. Deze twee lopen ook hand in hand met elkaar, als je een drukke dag hebt gehad in je hoofd zal je lichaam ongetwijfeld ook moe zijn. Echter, dit werkt ook omgedraaid, als jij een middagje eruit bent kun je opeens heel veel energie of inspiratie hebben. Daarom is het belangrijk regelmatig een activiteit te doen Dat helpt met emotionele gezondheid, stress loslaten, je geheugen verbeteren en lekkerder slapen. Eet jezelf hersenfit met deze tips.

• Praten

Rondom het praten over je mentale staat is er vaak een oncomfortabele spanning of schaamte. Dit is niet nodig en zal het ook niets verhelpen, tuurlijk moet het niet geforceerd worden. Gevoelens opschrijven is een mooie start, het is privé en je uit je gevoelens. Zo kun je ook nadenken en wennen over het delen van je gevoelens met iemand anders. Misschien komt er wel iemand in je op die een soortgelijke ervaring heft gehad of instanties die je kunnen bijstaan.

• Stimuleer je zintuigen

Overprikkeld of gestrest? Een zintuig stimuleren kan rust creëren in je hoofd. Muziek luisteren, in een bal knijpen of een stukje lopen in de natuur, voor iedereen helpt iets anders. Het is belangrijk dit van jezelf te weten en hier tijd voor te nemen om het uit te zoeken door te experimenteren.

• Relax je lichaam en geest

Iedereen relaxt op zijn eigen manier, voor sommige mensen is het yoga en andere een uurtje gamen. Elk koppie verschilt en zal dus ook op een andere manier tot rust komen. Ook even scrollen op socials, of op bed liggen starend naar het plafond kun je tot rust brengen, pas soms wel op! Je kunt namelijk ook wegvallen in een relaxmoment. Zet een wekker als je op je socials gaat of laat je telefoon automatisch blokkeren na een tijdje. Je kunt je telefoon ook op zwart-wit zetten, zo worden je hersenen minder geprikkeld om te blijven kijken.  Hier vind je nog meer tips.

• Maak tijd voor jezelf

Tijd maken voor jezelf is een van de belangrijkste onderdelen als je emotioneel wilt helen. Jij bent namelijk het middelpunt van het proces, dit betekent dat je een activiteit uitvoert die jij leuk vindt. Dit kan journaling zijn, een afspeellijst maken met jouw favoriete muziek etc.

• Voed je lichaam en geest

Je lichaam voeden met eten en drinken is een stuk belangrijker dan de meeste mensen denken. Als jij niet goed eet, zal je sneller moe of uitgeput zijn. Ook je concentratie is korter en het kan ook veel invloed hebben op je emotionele staat. Water drinken is ontzettend belangrijk, zie je hersenen als een plantje die verschrompelt als je het geen water geeft. Zet een reminder in je agenda of zet de functie aan in je telefoon om je te herinneren om water te drinken. Ga naar de site van het voedingscentrum voor nog meer weetjes en tips.

• Slaap

Slapen is één van de belangrijkste delen van de dag. Te weinig of te veel slaap heeft veel invloed op je dag verloop. Je slaap heeft bijvoorbeeld fases. Dit betekent dat je aan het einde van een fase fijner wakker zal worden dan als je wekker midden in de fase afgaat. Lees meer over slaap op de site van de hersenstichting.

• Vind een doel of interesse

Voor elk individu is een doel of interesse anders. Als je je emotioneel en mentaal niet goed voelt is het toch fijn om je nuttig te voelen. Dit kun je bereiken door een doel te vinden. Enkele voorbeelden zijn:

• Doe werk waar jij of iemand anders profijt van hebt.
• Investeer in relaties en breng qualitytime door met mensen die belangrijk voor je zin
• Vrijwilligerswerk, dit kun je leven verrijken en je gelukkiger maken, dit kan ook kleinschalig natuurlijk.
• Zorg en focus je op anderen, wat zowel lonend en zinvol als uitdagend kan zijn.
• Bedenk elke dag één goede daad of gebaar.

• Zoek en accepteer externe hulp

Soms is het moeilijk om zelf stappen te ondernemen, dit is niet erg en zal iedereen wel gebeuren door hun leven heen. Niet iedereen zal dit eerlijk zeggen, maar je bent zeker niet alleen! Ga het herhalende destructieve gedrag uit de weg en kies voor jezelf. Accepteer hulp als het wordt aangeboden of zoek het waar nodig. Dit hoef je natuurlijk niet alleen te doen. Kijk of er iemand in je omgeving is die je genoeg vertrouwd om je open te stellen, zo kunnen jullie samen kijken naar opties.

“Ik vind het belangrijk dat je zowel in je persoonlijke leven als in je werk en school leven kan praten over je mentale gezondheid. Gelukkig wordt er steeds meer aandacht aan besteed in (voornamelijk) werkomgevingen.”

– Ylsa

“Mentale gezondheid vind ik persoonlijk nog belangrijker dan fysieke gezondheid. Als je niet lekker in je vel zit of rondloopt met onverwerkt trauma kan dit grote gevolgen hebben voor je fysieke gezondheid. Ik zeg altijd dat naar therapie gaan hetzelfde is als naar de sportschool gaan, je mind gym. Je sport je lijf en je hoofd en zo blijf je healthy.”

– Maroeska

“Het is erg belangrijk om mentale gezondheid en problemen bespreekbaar te maken. Ik vind de tips in deze blog echt super! Ook fijn dat ze van een mede student komen. Ik voel me gehoord <3”

– Milo

Geschreven door Maya Sanz-Cagigas Jansma